พระราชยานกง
พระราชยานกง
[พฺระ-ราด-ชะ-ยาน-กง]
พระราชยานกง ประกอบด้วยคำว่า พระราชยาน กับคำว่า กง พระราชยาน หมายถึง ยานของหลวง ใช้สำหรับเดินทางหรือเชิญพระบรมสารีริกธาตุ [พฺระ-บอ-รม-มะ-สา-รี-ริก-กะ-ทาด]
พระพุทธรูปที่สำคัญ พระบรมอัฐิ เป็นต้น ส่วนคำว่า กง มีความหมายอย่างหนึ่งคือ ไม้รูปโค้ง พระราชยานกง มีกงสำหรับวางแขนและมีพนักพิง ทำด้วยไม้แกะสลักปิดทอง
เป็นพระราชยานแบบประทับห้อยพระบาท มีคานหาม ๒ คาน กับแอกและลูกไม้สำหรับหาม ๘ คน ใช้ทรงในเวลาปรกติและในการเสด็จพระราชดำเนินโดยกระบวนราบ
ในพระราชพิธีบรมราชาภิเษกพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว พระราชยานกงใช้เชิญพระสุพรรณบัฏและ*ดวงพระบรมราชสมภพทั้งยังใช้ทรงไปยังวัดพระศรีรัตนศาสดาราม
ดังข้อความในจดหมายเหตุ ตอนหนึ่งว่า “เจ้าพนักงานได้เชิญพระสุพรรณบัฏ [พฺระ-สุ-พัน-นะ-บัด] แลดวงพระชนมพรรษา
แต่พระอุโบสถวัดพระศรีรัตนศาสดารามมาขึ้นพระราชยานกงที่หน้าประตูหลังพระอารามด้านตวันตก”
*คำว่า “ดวงพระบรมราชสมภพ” พบการใช้ในราชกิจจานุเบกษาครั้งการพระราชพิธีบรมราชาภิเษกพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหา
ภูมิพลอดุลยเดช บรมนาถบพิตร ซึ่งในราชกิจจานุเบกษาครั้งการพระราชพิธีบรมราชาภิเษกพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว
และครั้งการพระราชพิธีบรมราชาภิเษกพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว พบการใช้คำว่า “ดวงพระชนมพรรษา”
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------