พระแสงรายตีนตอง

พระแสงรายตีนตอง ไม่ใช่ชื่อเฉพาะของพระแสง แต่คือพระแสง ๔ องค์ที่เชิญลงประจำในเรือพระที่นั่ง ได้แก่ พระแสงดาบคาบค่ายอยู่ด้านขวา พระแสงดาบใจเพชรอยู่ด้านซ้าย
เป็นคู่หน้าอยู่หน้าบัลลังก์บุษบกหรือบัลลังก์กัญญา คู่หลังคือพระแสงดาบอัษฎาพานร [อัด-สะ-ดา-พา-นอน] อยู่ด้านขวา พระแสงดาบนาค ๓ เศียรอยู่ด้านซ้าย

เหตุที่เรียกพระแสงรายตีนตอง เพราะเชิญไปประจำจุดที่เรียกว่า “ตีนตอง” ในเรือพระที่นั่ง ได้แก่ จุดที่อยู่ชิดไปทางกราบเรือทั้งขวาและซ้าย ด้วยสัณฐานของเรือคล้ายใบตอง
คือป่องกลางและแคบเข้าทั้งด้านหัวเรือและท้ายเรือ โบราณท่านจึงเรียกจุดนี้ว่า ตีนตอง กับทั้งเชิญประจำจุดรายกันไป จึงเรียกว่า พระแสงรายตีนตอง

ในการพระราชพิธีบรมราชาภิเษกสมโภชของรัชกาลที่ ๖ เมื่อพุทธศักราช ๒๔๕๔ โปรดให้เชิญพระแสงรายตีนตองประจำที่มุขเด็จ พระที่นั่งดุสิตมหาปราสาท และเชิญเข้าขบวนพยุหยาตราทางสถลมารค [สะ-ถน-ละ-มาก]
เมื่อเสด็จเลียบพระนครด้วย พระแสงรายตีนตองจึงอยู่ในขบวนพยุหยาตราทั้งทางชลมารค [ชน-ละ-มาก] และทางสถลมารค [สะ-ถน-ละ-มาก] จนถึงปัจจุบัน

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------