เสด็จออกมหาสมาคม

เสด็จออกมหาสมาคม หมายถึงเสด็จออกที่ประชุมใหญ่ในพระราชพิธีสำคัญ พระมหากษัตริย์เสด็จออกมหาสมาคมในตอนบ่ายของวันที่ทรงรับพระบรมราชาภิเษก
แต่เดิมมาตั้งแต่รัชกาลที่ ๑ ถึงรัชกาลที่ ๕ อัครมหาเสนาบดีและเสนาบดีกราบบังคมทูลถวายเมือง ไพร่พล และทรัพย์สิน
ต่อมาในรัชกาลที่ ๖ มีการเปลี่ยนแปลงหลายอย่าง เป็นต้นว่า พระบรมวงศานุวงศ์ เสนาบดี และข้าทูลละอองธุลีพระบาทยืนถวายคำนับ ไม่ต้องนั่งถวายบังคมดังแต่ก่อน
เสนาบดีที่ดำรงตำแหน่งมานานกว่าผู้อื่นกราบบังคมทูลถวายพระพรชัยมงคล [ไช-ยะ-มง-คน]
และแสดงความจงรักภักดีในนามพระบรมวงศานุวงศ์ เสนาบดี และข้าทูลละอองธุลีพระบาททั้งปวง ไม่มีการกราบบังคมทูลถวายสรรพสมบัติ [สับ-พะ-สม-บัด]
ในรัชกาลที่ ๗ เปลี่ยนเป็นพระบรมวงศ์ผู้ใหญ่เป็นผู้ถวายพระพรชัยมงคล
ครั้นถึงรัชกาลที่ ๙ นายกรัฐมนตรีเป็นผู้กล่าวคำถวายพระพรชัยมงคลในนามคณะรัฐมนตรีและข้าราชการทั้งฝ่ายทหาร พลเรือน
และประธานรัฐสภาเป็นผู้กล่าวคำถวายพระพรชัยมงคลในนามของประชาชน

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------