พระแสงอัษฎาวุธ

พระแสงอัษฎาวุธ ประกอบด้วย คำว่า พระแสง กับ อัษฎาวุธ พระแสงเป็นราชาศัพท์ หมายถึง อาวุธ ส่วน อัษฎาวุธ หมายถึง อาวุธ ๘ อย่าง
ในพระราชพิธีบรมราชาภิเษก [บอ-รม-มะ-รา-ชา-พิ-เสก] มีการถวายพระแสงอัษฎาวุธแด่พระมหากษัตริย์

รายชื่อพระแสงอัษฎาวุธปรากฏในตำราราชาภิเษกครั้งกรุงศรีอยุธยาในข้อความว่า
“พราหมณ์... ถวายอัษฎาวุธ พระแสงปืน พระแสงหอกไชย พระแสงดาบชะเลย พระแสงของ้าว พระแสงจักร พระแสงตรีศูล พระแสงเขน พระแสงเกาทัณฑ์ ๘ สิ่ง”

ในสมัยรัตนโกสินทร์ครั้งรัชกาลที่ ๑ พระแสงอัษฎาวุธยังคงเป็นพระแสงชนิดเดียวกับสมัยอยุธยาทั้ง ๘ ชนิด
ดังพระราชพงศาวดารกรุงรัตนโกสินทร์ รัชกาลที่ ๑ ฉบับ
เจ้าพระยาทิพากรวงศมหาโกษาธิบดี [เจ้า-พฺระ-ยา-ทิ-พา-กอ-ระ-วง-มะ-หา-โก-สา-ทิบ-บอ-ดี] มีข้อความว่า
“แล้วถวายพระแสงอัษฎาวุธ... คือ
๑. พระแสงหอก ๒. พระแสงดาบเชลย ๓. พระแสงเขนมีดาบ ๔. พระแสงปืนคาบชุดข้ามแม่น้ำสโตง
๕. พระแสงจักร ๖. พระแสงตรีศูล ๗. พระแสงเกาทัณฑ์ ๘. พระแสงฃอง้าวเจ้าพระยาแสนพลพ่าย [แสน-พน-พ่าย]”

ในพระราชพิธีบรมราชาภิเษกรัชกาลที่ ๙ พระแสงอัษฎาวุธบางองค์มีชื่อเรียกต่างจากเดิม เช่น
“พระแสงปืนคาบชุดข้ามแม่น้ำสโตง” ใช้ว่า “พระแสงปืนข้ามแม่น้ำสโตง”
“พระแสงฃอง้าวเจ้าพระยาแสนพลพ่าย” ใช้ว่า “พระแสงของ้าวแสนพลพ่าย”

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------